Malatya’daki Afetler ve Amatör Telsizciliğin Önemi: TRAC Başkanı Mehmet Metin Alakaş’tan Çağrı

Malatya, Türkiye’nin deprem kuşağında yer alan şehirlerinden biri olarak, tarih boyunca doğal afetlerle mücadele etmek zorunda kalmıştır. Doğu Anadolu Fay Zonu’nun yakınında bulunan bu şehir, özellikle depremlerle anılırken, sel, heyelan ve diğer doğa olayları da bölgenin gündeminden düşmemektedir. Son yıllarda, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri gibi büyük çaplı felaketler, Malatya’da hem maddi hem de manevi derin yaralar açmıştır. Bu afetlerin ardından, iletişim altyapısının çökmesi ve koordinasyon zorlukları, afet yönetiminde alternatif çözümlerin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) Başkanı Mehmet Metin Alakaş, Malatya’daki afetlerle ilgili yaptığı basın açıklamasında, amatör telsizciliğin bu tür krizlerde oynadığı hayati role ve alınması gereken önlemlere dikkat çekti.

Malatya’nın Afet Gerçeği
Malatya, jeolojik yapısı gereği deprem riskiyle yaşamaktadır. 2023 depremleri, şehirde binlerce yapının yıkılmasına ve çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. Tarihsel kayıtlar, Malatya’nın geçmişte de benzer felaketlerle karşılaştığını gösteriyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında ve 20. yüzyıl boyunca yaşanan depremler, şehirdeki altyapı eksikliklerini ve afetlere hazırlıksızlığı gözler önüne sermişti. Bunun yanı sıra, ilkbahar aylarında görülen aşırı yağışlar, Tohma ve Sultansuyu gibi akarsuların taşmasına yol açarak sel baskınlarına neden oluyor. Dağlık alanlarda ise heyelanlar, özellikle kırsal kesimdeki yaşamı tehdit ediyor. Mehmet Metin Alakaş, basın açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Malatya, doğal afetlerin gölgesinde bir şehir. Bu gerçekle yüzleşmek ve hazırlıklı olmak zorundayız. Afetler sadece binaları yıkmıyor, iletişim ağlarını da çökertiyor. İşte tam bu noktada amatör telsizciler devreye giriyor.”

Amatör Telsizciliğin Afetlerdeki Rolü
TRAC, 1962 yılında kurulduğundan beri afetlerde iletişim köprüsü kurma misyonunu sürdürüyor. Mehmet Metin Alakaş, Malatya özelinde amatör telsizciliğin önemini vurgularken, 2023 depremlerinde TRAC ekiplerinin sahada nasıl bir fark yarattığını anlattı: “Depremin ilk saatlerinde telefon şebekeleri çöktü, internet bağlantısı kesildi. Ancak TRAC gönüllüleri, kendi ekipmanlarıyla enkaz altındaki insanların yerini tespit etti, kurtarma ekiplerine bilgi aktardı ve yardım çağrılarını yetkililere ulaştırdı.” Alakaş’a göre, amatör telsizciler, afet anında “altın saatler” olarak bilinen kritik zaman diliminde güvenilir bir iletişim ağı sağlayarak hayat kurtarıyor.
Türkiye’de telsiz haberleşmesi, özellikle 1999 Marmara Depremi’nden sonra afet yönetiminde daha fazla tanınmaya başladı. Malatya’da da benzer bir bilinç oluşmaya başladıysa da, Alakaş bu konuda eksikliklerin devam ettiğini belirtti: “Bizler, afetlerden önce hazırlık yapmanın ne kadar önemli olduğunu her fırsatta söylüyoruz. Telsiz ağlarımız, elektrik kesintilerinden veya altyapı hasarlarından etkilenmeden çalışabiliyor. Malatya’da bu ağların daha yaygın ve etkin kullanılması için yerel yönetimlerle iş birliği şart.”

Önlem Çağrısı: Eğitim ve İş Birliği
Mehmet Metin Alakaş, basın açıklamasında yalnızca geçmişteki başarıları değil, geleceğe yönelik önerileri de sıraladı. İlk olarak, Malatya’da afetlere hazırlık sürecinde amatör telsizciliğin eğitim müfredatına entegre edilmesi gerektiğini savundu: “Gençlerimizi bu konuda eğitmeliyiz. Okullarda telsiz haberleşmesi dersleri olmalı, afet bilinci küçük yaşlardan itibaren aşılanmalı.” Ayrıca, TRAC’ın AFAD ve yerel yönetimlerle daha sıkı bir iş birliği içinde olması gerektiğini vurguladı. “Malatya’da röle istasyonlarının sayısını artırmalıyız. Her mahallede bir telsiz gönüllüsü olsa, afet anında koordinasyon çok daha hızlı olur” dedi.
Alakaş, halkı da sürece dahil etmeye çağırdı: “Amatör telsizcilik bir hobi gibi görünebilir, ama aynı zamanda bir toplumsal sorumluluk. Malatyalı hemşehrilerimizi TRAC’a katılmaya, bu ağı büyütmeye davet ediyorum.” Bunun yanı sıra, afet öncesi risk analizlerinin daha sık yapılması ve yapı stokunun güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti. “Telsizciler olarak biz iletişim sağlarız, ama binalar sağlam değilse kurtarılacak hayatlar azalır. Bu yüzden hep birlikte çalışmalıyız.”

Sonuç: Birlikte Güçlü Bir Malatya
Malatya’daki afetler, şehrin hem coğrafi hem de toplumsal yapısını zorlayan bir gerçeklik. Mehmet Metin Alakaş’ın basın açıklaması, bu zorluklara karşı amatör telsizciliğin sunduğu çözümleri ve önlem alma gerekliliğini net bir şekilde ortaya koyuyor. TRAC’ın gönüllü ruhu, Malatya’da afetlerle mücadelede umut ışığı olurken, Alakaş’ın çağrısı tüm kesimlere bir mesaj niteliğinde: “Afetler kaçınılmaz olabilir, ama hazırlıksız olmak bir tercih. Malatya’yı birlikte güçlendirelim.”